Agresja u autystyka- co zrobić?

Jeśli u naszego dziecka zauważymy zachowania agresywne (a dziecko jest już po badaniach na autyzm i wiemy, że to zaburzenie go dotyczy), to warto przede wszystkim skorzystać z terapii. Pomocne będą także rozmowy z rodzicami dzieci autystycznych oraz udział w warsztatach i wykładach dla rodziców, które często są organizowane przez różne fundacje. Należy także pokazywać dziecku w domu, że jego zachowanie jest niewłaściwe i musi ponieść jego konsekwencje. Autyzm nie powinien być uzasadnieniem pobłażliwości.

Jedną z form terapii jest terapia behawioralna. Jej celem jest nauczenie dziecka prawidłowych zachowań oraz reakcji na dane bodźce. Stosuje się w niej metodę nagród (wzmocnień pozytywnych), które pozytywnie wzmacniają konkretne zachowanie- pożądane zachowania są nagradzane, a w przypadku zachowania agresywnego dziecko nie dostaje nagrody. Często terapeuci stosują również technikę wzmocnienia odwrotnego, która polega na pozbawieniu dziecka atrakcyjnej dla niego rzeczy po wystąpieniu działania niepożądanego (agresji).

Powinno także się ćwiczyć z dzieckiem komunikowanie swoich potrzeb i emocji. Przykładowo, gdy dziecko potrzebuje do toalety, to powinniśmy uczyć go, że ma o tym mówić, zamiast np. szczypać. Należy z dzieckiem dużo o tym rozmawiać i samemu jasno komunikować mu swoje emocje.

W przypadku agresywnych autystyków popularna jest też technika gospodarki żetonowej. Każde właściwe zachowanie dziecka należy nagradzać żetonem, którym może być np. naklejka albo kamyczek. Za każde zachowanie agresywne dziecku zabieramy jeden żeton. Uzbieranie konkretnej liczby żetonów daje dziecku nagrodę. O większej nagrodzie warto powiedzieć dziecku wcześniej lub wywiesić w widocznym miejscu jej zdjęcie, aby dziecko było zmotywowane do działania.

Agresywne zachowania u dzieci autystycznych- leki

Agresywnym autystykom często podaje się także leki. Mają one działanie uspokajające oraz normalizują nastroje dziecka. Stosuje się przeważnie leki z grupy neuroleptyków atypowych oraz leki przeciwpadaczkowe. Najczęściej dzieciom autystycznym w przypadku agresji podaje się risperidon oraz arypiprazol. Rzadziej autystykom zaleca się zażywanie olanzapiny, klozapiny oraz kwetiapiny, ponieważ leki te wywołują więcej działań niepożądanych niż risperidon i arypiprazol. Z leków o działaniu przeciwpadaczkowym najczęściej stosuje się kwas walproinowy oraz karbamazepinę, ale część lekarzy powątpiewa w ich skuteczność. Należy pamiętać, że leczenie farmakologiczne wprowadza się wyłącznie w przypadkach, w których terapia nie przynosi zamierzonych efektów. Powinna być ona zawsze pierwszym podjętym krokiem. Bardzo ważne jest także poznanie przyczyn autyzmu na co pozwalają specjalistyczne badania na autyzm.